8 juni 2012
De kernvakkenregeling gaat in op 1 augustus 2012 voor het havo en vwo en houdt in: ten hoogste één vijf in het rijtje Nederlands, Engels en wiskunde A/B/C, de rest voldoende.
Voor deze regeling geldt een overgangsregeling die hierna aan de hand van een aantal voorbeelden wordt uitgewerkt. De voorbeelden zijn zinvol voor scholen en instellingen die met hun in 2012 afgewezen kandidaten overleggen over de meest geschikte keuzes voor 2013 – wat doe je over, wat kan je beter laten staan?
In de voorbeelden wordt steeds wiskunde genoemd, daar moet wiskunde A, B of C worden gelezen.
In de voorbeelden wordt uitgegaan van een in 2012 afgewezen kandidaat die in 2013 opnieuw examen doet. Cijferlijsten zijn tien jaar geldig. In het kader van de overgangsregeling mag de kandidaat dus ook in 2013 een cijferlijst uit bijvoorbeeld 2007 inzetten. Ook dan geldt de overgangsregeling. Daarnaast geldt de overgangsregeling tot en met de uitslag van 2016. Dus even in samenhang geformuleerd: de hieronder gegeven voorbeelden gelden voor een nog geldige cijferlijst uit 2012 of eerder, bij het vaststellen van een uitslag in 2013, 2014, 2015 of 2016.
Een overgangsregeling moet heel veel verschillende situaties dekken. Het kan gaan om leerlingen die gezakt zijn en een oude cijferlijst inzetten voor vrijstellingen, om een gespreid examen voor een leerling die om medische redenen op een dagschool het centraal examen in meerdere jaren afsluit, en om leerlingen op een dagschool die in het voorlaatste jaar al het centraal examen in één of meer vakken hebben afgelegd. In sommige gevallen is dan sprake van vrijstellingen, in andere weer niet, terwijl het de facto op hetzelfde neerkomt. In het Eindexamenbesluit zoals geldend vanaf 1 augustus 2012 wordt dit dan ook in een aantal artikelen voor de verschillende situaties e.e.a. nader uitgewerkt. In onderstaande toelichting wordt e.e.a. teruggebracht tot het uniforme uitgangspunt dat in die situaties hetzelfde is – dat betekent dat op zichzelf belangrijke maar in dit kader niet relevante verschillen tussen o.a. gespreid examen en het inzetten van vrijstellingen verder niet wordt ingegaan.
Van belang bij de afweging is ook nog het volgende:
Wie bij het vavo in 2013 opnieuw examen aflegt in een vak, kiest ervoor om voor dat vak geen vrijstelling op grond van een eerder verstrekte cijferlijst in te zetten. Bij de bepaling van de uitslag telt het in 2013 behaalde cijfer. Er kan niet voor worden gekozen om achteraf bij de uitslag terug te vallen op het cijfer 2012.
1. Kandidaat was afgewezen op dagschool in 2012 en doet in 2013 op de dagschool opnieuw examen.
In deze situatie is geen sprake van overgangsrecht! Wie op een dagschool opnieuw examen doet, legt een compleet examen af. De kandidaat neemt geen eindcijfers van voorgaande jaren mee, in ieder geval niet van vakken met een centraal examen. Hij zal in 2013 met zijn complete in 2013 vastgestelde lijst aan de nieuwe eisen moeten voldoen.
Als deze kandidaat in 2013 opnieuw zakt en daarna bij vavo of staatsexamen bijvoorbeeld via een deelexamen alsnog wil slagen, dan kan hij daar één cijferlijst van de dagschool inzetten. Dus in dit geval de cijferlijst van 2012, of die van 2013. Daarbij is het (dus pas vanaf volgend jaar) van belang om het volgende in de gaten te houden. Zet hij in 2014 de cijferlijst 2013 in, dan is er geen sprake van overgangsrecht kernvakkenregeling. Kiest hij in 2014 voor inzet van de cijferlijst 2012, dan heeft hij wél overgangsrecht o.g.v. de kernvakkenregeling, als tenminste zijn cijferlijst 2012 zodanig is dat hij een van de cijfers voor Nederlands, Engels of wiskunde voor een vrijstelling kan inzetten.
2. Algemeen uitgangspunt overgangsregeling
Bij gespreid examen, (deel)examen op het vavo of bij staatsexamens, of bij een in het voorlaatste leerjaar met een centraal examen afgesloten examenvak, kan sprake zijn van de overgangsregeling.
In algemene zin kan die als volgt worden geformuleerd:
Als in 2013, of (uitsluitend voor vavo en staatsexamens) in 2014, 2015 of 2016, bij een vast te stellen uitslag havo of vwo een cijfer voor Nederlands, Engels of wiskunde wordt betrokken dat behaald is voor 1 augustus 2012, dan is de kernvakkenregeling niet van toepassing.
3. Voorbeelden
Sommige van de volgende voorbeelden komen misschien wat gekunsteld of onwaarschijnlijk over. Maar ze kunnen wel helpen het beginsel toe te lichten.
Er zijn bijna oneindig veel verschillende voorbeelden mogelijk. Aan de hand van een zestal wordt de regel toegelicht. Wie een voorbeeld kent of verwacht dat door dit zestal niet wordt gedekt en waarvan dus de uitkomst onduidelijk is, kan dat melden aan info@cve.nl . Dan kan de lijst worden aangevuld.
Voorbeeld 1
Een kandidaat heeft in 2012 van de kernvakken uitsluitend examen Engels afgelegd, en daar een 3 voor gehaald. Op deze kandidaat is de overgangsregeling niet van toepassing, voor hem geldt in 2013 de kernvakkenregeling onverkort.
Met een 3 voor Engels is de kandidaat gespreid examen sowieso gezakt ook onder de oude regeling. De overgangsregeling is dus niet relevant. De 3 staat er helaas voor 2013.
De kandidaat die een 3 voor Engels haalt in het voorlaatste leerjaar (en nog niet zijn recht op herkansing heeft uitgeoefend, kan Engels in 2013 herkansen. Wellicht met enig succes. Maar dat is dan een cijfer dat in 2013 is vastgesteld. Geen overgangsregeling.
De kandidaat die bij het vavo of staatsexamens in 2013 examen aflegt, kan de in 2012 behaalde 3 voor Engels niet inzetten voor een vrijstelling. Hij zal dus voor een diploma in 2013 alsnog examen Engels moeten afleggen. Dus wordt de uitslag niet vastgesteld o.g.v. een in 2012 behaald cijfer. Geen overgangsregeling.
Voorbeeld 2
Een kandidaat heeft in 2012 van de kernvakken uitsluitend Engels afgelegd en daar een 6 voor gehaald. Als hij dit eindcijfer inzet bij een uitslag 2013, geldt voor hem de overgangsregeling.
Dit kan zich voordoen bij gespreid examen. De in 2012 behaalde 6 staat er. Overgangsregeling dus genoeg aan een 5 en een 4 voor Ne/wi (als de rest OK is, uiteraard).
Voorlaatste leerjaar: idem
En deelexamens vavo eveneens idem. In dat geval kan hij er ook voor kiezen zijn cijfer voor Engels te verbeteren (kunnen goede redenen voor zijn), maar met dat in 2013 verbeterde cijfer is de overgangsregeling niet meer van toepassing. Met een 7 voor Engels en twee 5'en voor Nederlands en wiskunde is hij dan dus gezakt.
Voorbeeld 3
Een kandidaat legt in 2012 volledig examen af op een dagschool en haalt voor Nederlands, Engels en wiskunde elk een 3. Voor deze kandidaat geldt in 2013 de kernvakkenregeling onverkort.
Deze leerling kan in 2013 op het vavo geen van zijn in 2012 behaalde cijfers voor Nederlands, Engels en wiskunde inzetten. Geen overgangsregeling.
Voorbeeld 4
Een kandidaat legt in 2012 volledig examen af op een dagschool en behaalt voor Nederlands een 3, voor Engels een 4 en voor wiskunde een 3. Hij gaat naar het vavo of staatsexamen in 2013.
Deze kandidaat kán in aanmerking komen voor de overgangsregeling. Hij kan immers zijn 4 voor Engels inzetten als vrijstelling bij vavo, en trachten zijn cijfers voor Nederlands/wiskunde te verbeteren. Zet hij de 4 voor Engels in als vrijstelling, dan geldt de overgangsregeling.
In dit wat droeve voorbeeld: hij laat dus de 4 voor Engels staan. Van de 3 voor Nederlands en wiskunde moet hij dan ten minste een 6 en een 5 maken. Dit los van de andere eisen, waaronder ook de CE-eis. Het cijfer voor Engels (eindcijfer en CE-cijfer) kan een groot zakrisico betekenen. Maar als hij Engels overdoet en het verbeterde cijfer telt mee in de uitslag, dan moet de lijst voor de drie vakken 6-6-5 worden – een fors hogere lat dus. Lastige afweging. Maar misschien moet hij zich afvragen of het gewenste diploma sowieso haalbaar is – dit terzijde.
Voorbeeld 5
Nu een wat 'normalere' uitslag van iemand die niet al te royaal gezakt is.
Kandidaat haalde in 2012: Nederlands 6, Engels 5, wiskunde 5 en slaagde niet (doordat hij aan andere eisen niet voldeed). Hij legt in 2013 opnieuw examen af bij staatsexamen of vavo. Deze kandidaat heeft ruime mogelijkheden om vrijstellingen in te zetten. Hij kan kiezen voor vrijstelling voor de drie vakken, maar ook voor één van de drie. Ook in dat laatste geval geldt de overgangsregel.
Je zou kunnen zeggen: zet Nederlands in voor vrijstelling en verbeter Engels en wiskunde. Als die NIET tot een hoger eindcijfer leiden (blijft 5), maar hij voldoet wel aan andere eisen (hij verbetert een ander vak waardoor het gemiddelde voldoende wordt of hij brengt zijn CE-gemiddelde op een voldoende), dan is hij o.g.v. de overgangsregeling geslaagd met twee vijven.
Er kunnen ook redenen zijn om de vrijstelling voor wiskunde in te zetten. Misschien wordt de 5 gezien als hoogst haalbare. En misschien is het juist zinnig om Nederlands over te doen voor een 7 (compensatie) of vanwege een tegenvallend CE (CE-eis!). Ook dan geldt de overgangsregeling o.g.v. het inzetten van het cijfer voor wiskunde. En valt dan de gewenste verbetering van Engels tegen (blijft een 5) dan is hij toch geslaagd met twee vijven.
Hoofdregel dus: wordt bij de uitslag in 2013 (ten minste) één cijfer voor Nederlands/Engels/wiskunde van een voorgaand jaar betrokken, dan geen kernvakkenregeling.
Voorbeeld 6
Nog betere uitslag: Nederlands 6, Engels 6, wiskunde 6. Toch afgewezen o.g.v. een van de andere eisen.
De kandidaat kan al zijn cijfers voor Nederlands/Engels/wiskunde inzetten voor vrijstelling. En kan dus in aanmerking komen voor de overgangsregeling die hij niet nodig heeft!
Maar kiest hij ervoor om ze wel alle drie te verbeteren (bijvoorbeeld voor compensatie, of omdat de CE-cijfers te laag waren), dan loopt hij risico. Immers, stel dat het wordt: Nederlands 7, Engels 5, wiskunde 5. Hij heeft nieuwe cijfers dus de oude tellen niet – en de overgangsregeling ook niet.
Deel deze pagina